Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Smyrnium perfoliatum & Herniaria hirsuta

fotò
fotò
Àpi-fèr(-perfoulia)

Smyrnium perfoliatum

Apiaceae Umbelliferae

Autre noum : Àpi-bouscas.

Noms en français : Maceron de Crète, Maceron perfolié.

Descripcioun :
L'àpi-fèr-perfoulia s'atrovo quasimen qu'en Prouvènço séusouso, aqui trachis dins li prado umido e proche dis oustau. Douno d'èr au coumun àpi-fèr, Smyrnium olusatrum, pamens se recounèis eisa à si fueio qu'embrasson la cambo e si pichot fru (2 à 4 mm) gaire rufa.

Usanço :
Coume pèr soun cousin, l'àpi-fèr, tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino e li fueio (blanchido), li flour (chaplado dins l'ensalado o adoubado dins lou vinaigre), li tijo (pelado). Li grano podon remplaça lou pebre. Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn aquest àpi-fèr èi depuratiéu....

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Abriéu à jun

Liò : Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau - Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Smyrnium perfoliatum L., 1753

fotò
fotò
Erbo-de-matriço

Herniaria hirsuta

Caryophyllaceae Illecebraceae

Àutri noum : Erbo-de-maire, Blanqueto.

Noms en français : Herniaire hirsute, Herbe-du-Turc.

Descripcioun :
L'erbo-de-maire es uno planto proun bourrihudo que rebalo au sòu dins li relarg secarous. Fai de flour verdo mistoulino. En Prouvènço trachis la subsp. hirsuta qu'a de péu en crouchet sus lou calice. Coumpara emé la turqueto-blanquinouso que ié sèmblo proun, mai qu'es uno planto renadivo.

Usanço :
D'après F. Mistral, èro emplegado contro l'isterìo (TdF). Ramentèn que se cresié qu'èro une malautié de femo en raport emé la matriço ("uterus > hystérie"), d'aqui que vèn si noum.

Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Herniaria
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet

Liò : Tepiero seco - Champ - Colo - Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Herniaria hirsuta L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
C
C
C
C
C
R

Smyrnium perfoliatum & Herniaria hirsuta

ges
ges
ges
RRR
C
RR
ges
ges

Coumpara Àpi-fèr(-perfoulia) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-matriço emé uno autro planto

fotò